Thái Nguyên nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc thủ đô Hà Nội, là trung tâm chính trị, kinh tế của khu Việt Bắc nói riêng, của vùng Trung du miền núi Đông Bắc nói chung, là cửa ngõ giao lưu kinh tế xã hội giữa vùng trung du miền núi với vùng đồng bằng Bắc Bộ.
Thái Nguyên được coi là một trung tâm nhân lực lớn của cả nước với quy mô tổng cộng hàng chục trường Đại học, Cao đẳng và Trung học chuyên nghiệp, các Viện Nghiên cứu. Đây cũng là một địa bàn chiến lược về quốc phòng, là nơi đóng trụ sở Bộ tư lệnh, cùng nhiều cơ quan khác của Quân khu 1. Phía Bắc tiếp giáp với tỉnh Bắc Kạn, phía Tây giáp với các tỉnh Vĩnh Phúc, Tuyên Quang, phía Đông giáp với các tỉnh Lạng Sơn, Bắc Giang và phía Nam tiếp giáp với thủ đô Hà Nội.
Với vị trí rất thuận lợi về giao thông, Thái Nguyên còn là điểm nút giao lưu thông qua hệ thống đường bộ, đường sắt, đường sông hình rẻ quạt kết nối với các tỉnh thành, đường quốc lộ 3 nối Hà Nội đi Bắc Kạn; Cao Bằng và cửa khẩu Việt Nam – Trung Quốc; quốc lộ 1B Lạng Sơn; quốc lộ 37 Bắc Ninh, Bắc Giang. Hệ thống đường sông Đa Phúc - Hải Phòng; đường sắt Thái Nguyên – Hà Nội - Lạng Sơn.
Dân cư Thái Nguyên phân bố không đều, vùng cao và vùng núi dân cư rất thưa thớt, trong khi đó ở thành thị và đồng bằng dân cư lại dày đặc. Trên địa bàn tỉnh hiện có 46 dân tộc trên tổng số 54 dân tộc tại Việt Nam sinh sống, trong đó 8 dân tộc đông dân nhất là: Kinh, Tày, Nùng, Sán Dìu, Sán Chay, Dao, H’Mông, Hoa.
Thái Nguyên có khí hậu chia làm 2 mùa rõ rệt, mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10 và mùa khô từ tháng 10 đến tháng 5. Tài nguyên khoáng sản phong phú về chủng loại, là một lợi thế so sánh lớn trong việc phát triển các ngành công nghiệp luyện kim, khai khoáng
Ngoài tiềm năng về khoáng sản và công nghệp, Thái Nguyên cũng mang tiềm năng lớn về du lịch và đang trên hành trình khai thác nguồn kinh tế này. Thái Nguyên đã và đang xây dựng, bảo tồn rất nhiều điểm du lịch lớn như Hồ Núi Cốc, bảo tàng văn hóa các dân tộc Việt Nam, di tích đền Đội Cấn, cồng viên bên Sông Cầu, hang Phượng Hoàng và suối Mỏ Gà, Khu Di tích Quốc gia đặc biệt ATK Định Hoá, Thác nước 7 tầng Khuôn Tát, đền Đuổm thờ Dương Tự Minh, Khu di tích núi Văn, núi Võ thờ danh tướng Lưu Nhân Chú...
Văn hoá - xã hội có nhiều chuyển biến tích cực. Hệ thống giáo dục và đào tạo có bước phát triển. Đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục được quan tâm về chất lượng. Chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục mũi nhọn, giáo dục thường xuyên được nâng lên. Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học từng bước được đầu tư, đã bước đầu hình thành các cơ sở giáo dục ngoài công lập chất lượng cao.
Thái Nguyên là thành phố có sẵn rất nhiều tiềm năng để thúc đẩy kinh tế về nhiều mặt. Bân cạnh những giá trị kinh tế, thành phố này còn có rất nhiều danh lam thắng cảnh và văn hóa đáng để khám phá. Sự đa dạng dân tộc đã đem đến cho Thái Nguyên những nét văn hóa tươi mới, nhiều màu sắc. Thái Nguyên là thành phố đáng để bạn phải thử.